Rudawka (Stara Ruda)

Rudawka przepływa w pobliżu granicy z gminą Płaska, w rejonie miasta, który nosi nazwę Sajenek. Warto zwrócić uwagę, że rzeka ta znajduje się w rezerwacie Stara Ruda, który został utworzony w 1980 roku w celu ochrony jej cennych źródeł. Otaczające Rudawkę tereny charakteryzują się malowniczymi lasami Puszczy Augustowskiej, co dodaje uroku tej okolicy.

Rzeka płynie przez górną część torfowiskowej doliny polodowcowej, o łagodnym nachyleniu w kierunku południowo-zachodnim, by ostatecznie wpłynąć do jeziora Sajenko. Następnie wody te kontynuują swój bieg przez jeziora Sajenek oraz Sajno, tworząc nurt, który w zachodniej części jeziora Sajno przekształca się w Sajownicę. To sprawia, że Sajownica bywa traktowana jako integralna część Rudawki.

W obrębie doliny Rudawki można zaobserwować różnorodność ekosystemów; rosną tam olsy i łęgi, a w wyższych partiach znajdują się bory mieszane torfowcowe oraz bór sosnowy. Gleby w tych okolicach są przeważnie bielicowe i rdzawe, co wpływa na lokalny krajobraz i florę.

Nazwy Rudawka oraz Stara Ruda mają swoje korzenie w działalności rudni, która funkcjonowała w tej okolicy od XVII wieku aż do 1911 roku. Można zauważyć ślady dawnych tam, które piętrzyły wodę, a także resztki żużlu, świadczące o minionej aktywności górniczej. W latach 1938–1939 planowano również budowę kanału, który miał połączyć staw Swoboda z Rudawką oraz jeziorem Sajno. Niestety, projekt ten nie został zrealizowany, pozostawiając jedynie wspomnienia o ambitnych przedsięwzięciach.