Rezerwat przyrody Stara Ruda to niezwykle cenny las, zlokalizowany na styku Augustowa oraz gminy Płaska w pięknym województwie podlaskim. Utworzony w 1980 roku, ma na celu ochronę unikalnych źródlisk rzeki Rudawki, które obfitują w otoczenie naturalnych łęgów jesionowo-olszowych.
Dodatkowo, rezerwat obejmuje również fragmenty borów torfowcowych, znajdujących się na południowo-wschodnim skraju ich naturalnego zasięgu. Ochrona czynna jest priorytetem w tym obszarze, co zapewnia zachowanie cennych ekosystemów i różnorodności biologicznej.
Położenie
Rezerwat przyrody Stara Ruda jest zlokalizowany w sercu Puszczy Augustowskiej, w obrębie nadleśnictwa Augustów, przy wschodniej granicy administracyjnej miasta Augustów. Jego odległość od centralnej części miasta wynosi około 9 km. Obszar rezerwatu jest położony pomiędzy stawem Sajenko a Kanałem Augustowskim, co czyni go miejscem o zróżnicowanej florze i faunie.
Rezerwat obejmuje górną część rynnowej doliny polodowcowej, charakteryzującej się łagodnym nachyleniem w kierunku południowo-zachodnim, jak również pobliskimi wzniesieniami, które tworzą malownicze krajobrazy. W rejonie tym znajdują się źródliska, które są początkiem Rudawki – niewielkiej rzeki wpadającej do stawu Sajenko. Warto dodać, że nazwa zarówno rzeczki, jak i rezerwatu, nawiązuje do historycznej rudni, która istniała w tej okolicy od XVII wieku do 1911 roku, gdzie wytwarzano żelazo z rudy darniowej.
Rezerwat obejmuje obszar o łącznej powierzchni 76,12 ha, chociaż w akcie powołującym podawana była nieco większa wartość, wynosząca 83,15 ha.
Flora
W rezerwacie przyrody Stara Ruda dominują różnorodne formacje roślinne, które czynią ten obszar wyjątkowym pod względem biologicznym. W szczególności, łęg olszowy jest najbardziej charakterystyczny dla części źródliskowej tego terenu, aczkolwiek pojawia się także w dalszej, środkowej części rezerwatu. W. regionie tym z powodzeniem rosną również zbiorowiska turzycy prosowej.
Największą część rezerwatu zajmują bory mieszane torfowcowe, w których dominuje świerk. W drzewostanie można dostrzec również brzozę omszoną oraz olszę. Spotyka się tam także niewielkie fragmenty boru świerkowego torfowcowego, w którym dominują drzewa świerkowe, z ograniczoną domieszką brzozy omszonej i olszy czarnej.
Na stokach wzniesień, które otaczają dolinę, znajdują się trzcinnikowo-świerkowe bory mieszane z bujnym drzewostanem, w którym przeważają sosny oraz świerki, a domieszką są brzozy brodawkowate. Natomiast na szczycie wzniesień występują bory sosnowe dominowane przez młode drzewa, które pochodzą ze sztucznego odnowienia zrębów.
W runie roślinnym rezerwatu spotyka się wiele interesujących gatunków. Należą do nich:
- gatunki borowe: borówka czarna,
- borówka brusznica,
- gruszyczka jednostronna,
- gatunki lasów liściastych: gajowiec żółty,
- gwiazdnica gajowa,
- prosownica rozpierzchła.
Warstwa mchów w rezerwacie jest wyjątkowo bogata i dobrze rozwinięta, a jej wzrost odbywa się na głębokich torfowiskach, gdzie powierzchnia mchu wznosi się 15–30 cm nad poziomem wody gruntowej. Co ważne, w tej niezwykłej przestrzeni występują także gatunki chronione, takie jak:
- wawrzynek wilczełyko,
- widłak jałowcowaty,
- wroniec widlasty,
- listera jajowata,
- listera sercowata (która jest bardzo rzadka w północno-wschodniej Polsce).
Fauna
Rezerwat przyrody Stara Ruda jest domem dla wielu różnorodnych gatunków zwierząt. Wśród niektórych z nich znajdują się ptaki, których obecność trudno przeoczyć, takie jak zimorodek, znany z jaskrawych kolorów oraz majestatyczny bielik. Poza ptakami, w obrębie rezerwatu żyją również granice dużych ssaków, w tym sarny, jelenie, dziki, lisy oraz jenoty, co czyni ten obszar ekosystemem bogatym w różnorodność biologiczną.
Przypisy
- a b c d e Rezerwat przyrody Stara Ruda. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 17.02.2019 r.]
- a b Położenie na podstawie: Geoportal.gov.pl. [dostęp 24.07.2011 r.]
- a b Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 11.08.1980 r. w sprawie uznania za rezerwaty przyrody. [dostęp 24.07.2011 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Tereny zielone":
Biała Góra (Augustów) | Szlak kajakowy Czarnej Hańczy i Kanału Augustowskiego | Park leśny przy Oficerskim Yacht Clubie w AugustowieOceń: Rezerwat przyrody Stara Ruda